Наурызда өткен парламенттік сайлауда жеңіске жеткеннен кейін саясатқа жаңадан келген Respublica партиясы болды. Парламентке алғаш келген алты депутат не істеді?

ҚОЖАНАЗАРОВ ЖӘНЕ ҚАЛА МЕН АУЫЛ АРАСЫНДАҒЫ АЛШАҚТЫҚҚА ҚАРСЫ КҮРЕС

Республикалықтар өздерінің сайлау бағдарламасында күресуге уәде берген мәселелердің бірі - ауыл мен қала тұрғындарының арасындағы  айырмашылықты жою болды.

Айдарбек Қожаназаров ауыл мен қала арасындағы диспропорция ауыл тұрғындарының білім, денсаулық және тұрмыс жағдайында деп есептейді. Ол мәселені шешуге көмектесетін үш тиімді ұсынысты атады.

Бірінші бастама ауыл оқушылары үшін әлеуметтік лифтілерді қалыптастыруға қатысты. Депутат мемлекетке "powered by NIS ауылдық мектебі" бағдарламасын жүйелі негізде қаржыландыруды ұсынады. НЗМ, ауыл шаруашылығы компаниялары мен «Қазақстан халқына» қорының қолдауымен 13 мың оқушының сапалы білімге қол жеткізуін қамтамасыз етті.

Екінші маңызды мәселе – ауылдағы медициналық қызметтер немесе мәжбүрлі қайырымдылық. «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қорында» тек 2022 жылы 1 трлн теңгеден астам қаражат жинақталған. Төлеушілердің 35% - ы немесе 2,3 млн адам ауылда тұрады. Алайда, мемлекет көбінесе дәл сол жерде уақтылы және сапалы медициналық көмек көрсете алмайды. Қожаназаров ауыл тұрғындарына бұл жарнаны төлеу қаншалықты әділетті деген мәселегене тоқталып, бұл процесті «мәжбүрлі қайырымдылық» деп атады. Ол ауыл тұрғындарына мобильді медициналық көмек көрсетуді дамытуды ұсынды.

Respublica көшбасшысы көтерген үшінші мәселе - ауылдағы өмір стандарттары. Оның пікірінше, тұрғын үй бағдарламаларын өзгерту және оларды ауылдық жерлерде қол жетімді ету уақыты келді.

БЕРДЕНОВ VS «БУКМЕКЕРЛІК КЕҢСЕЛЕР»

Партияның ең танымал бастамаларының бірі заңсыз букмекерлермен, казинолармен және тотализаторлармен күрес. Оны партия атынан Руслан Берденов көтерді.

Партиялықтар құмар ойындардың таралуынан зардап шеккен отбасылардың өмірін жеңілдету миссиясы деп санайды.

Айта кету керек, бұл сол кездегі сайлауалды бағдарламасында депутаттыққа үміткерлер берген уәделердің бірі.

ШҮКІЖАНОВА VS «СИНТЕТИКА»

Тағы бір үлкен мәселе синтетикалық есірткіге қатысты. Оны партия атынан Динара Шүкіжанова басқарады. Ол өзінің депутаттық сауалында синтетикалық есірткінің жастар арасында танымал болуы ерекше алаңдаушылық туғызатынын атап өтті. 6 жыл ішінде тәуелділер контингенті балалар мен ересектер арасында 17 еседен астам өсті.

Шүкіжанова есірткінің жаңа түрлерін бақылау тетігін жеңілдетуді, кеден мен шекарашыларды синтетикалық есірткілерді табуға үйретуді, оларды тексеру жабдықтарымен қамтамасыз етуді, сот сараптамасының мерзімін қысқартуды ұсынады.

ТАУ ВЕЙП ПРОБЛЕМАСЫ ЖӘНЕ ТАЗАЛАУШЫЛАРДЫҢ ҚҰҚЫҒЫ

Нұргүл Тау елімізде вейптерді сатуға толық тыйым салуды қарастыруды ұсынды. Бұл салада тыйым салуды жақтаушылар мен қарсыластар арасында үлкен ақпараттық соғыс жүріп жатыр.

2018 жылы ДДҰ-ның Қазақстандағы зерттеуінің нәтижелері бойынша 15 жастағы ұлдардың 14 пайызы және қыздардың 6 пайызы вейп қолданып көрген; 11-15 жастағы ұлдардың 8 пайыздан астамы және қыздардың 4 пайызға жуығы үнемі қолданған. Бұл көрсеткіш 2014 жылдан бері үш есе өскен.

Депутаттың айтуынша, вейп индустриясы балалар мен жастарға бағытталған маркетингті қолданады. Қауіпті өнім сауда нүктелерінде баланың көз деңгейінде тәттілердің, сағыздың және т. б. жанында орналастырылады.

ҚҰСПЕКОВ VS СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ЖӘНЕ ӨЛІМГЕ ӘКЕЛЕТІН ЖКО-МЕН КҮРЕС

Олжас Құспеков Парламент қабырғасында өлім-жітімнің өсуіне, жолдардың сапасыздығына және жүргізуші куәлігін «сатып алуға» наразылығын білдірді.

Тәуелсіздік жылдарында ЖКО кезінде адам шығыны Ауған соғысындағы КСРО әскери қызметшілерінің 11 жылдағы шығынынан 4 есе көп. Қазақстанда қаза тапқанның орташа жасы – 39 жас және ол экономикалық белсенді халық санатына жатады.

НАУМОВА ЖӘНЕ ОНКОЛОГИЯЛЫҚ НАУҚАСТАРДЫҢ МҮДДЕЛЕРІ ҮШІН КҮРЕС

Динара Наумова Премьер-Министрдің орынбасарына сауал жолдап, онкологиялық ауруларды емдеу мен диагностикалау тәсілдерін қайта қарау қажеттігін мәлімдеді. Жыл сайын елімізде 35 мыңнан астам адам қатерлі ісікке шалдығады, 14 мыңнан астам адам қайтыс болады, есепте 200 мың қазақстандық тұр.

Наумованың айтуынша, онкологиялық аурулары бар азаматтарға абилитациялық қызметтер көрсетілмейді. Мұндай кемсітушілік онкологиясы бар азаматтардың конституциялық құқықтарын тікелей бұзады.

Онкологиялық аурулары бар адамдарға мүгедектік беру процесі ерекше назар аударуға тұрарлық. Онкологиялық науқастардың 60% - ы жыл сайын мүгедектігін дәлелдеуге мәжбүр, бірақ олардың көпшілігі жеке органдардан айырылған немесе ішінара айырылған.

Наумова осы мәселелерді шешіп, онкологиялық науқастарға арналған санаторий-курорттық оңалту бағдарламасын енгізгісі келеді.